Pertimbangan Professionalisme Guru dalam PBD

Pentaksiran bilik darjah adalah proses pengumpulan dan penilaian maklumat tentang pencapaian pelajar dalam bidang kognitif, afektif dan psikomotor. Pentaksiran bilik darjah mempunyai peranan penting dalam proses pengajaran dan pembelajaran kerana ia dapat memberi maklum balas kepada guru dan pelajar tentang kekuatan dan kelemahan mereka, serta membantu mereka meningkatkan kualiti pembelajaran. Pentaksiran bilik darjah juga dapat menunjukkan tahap pencapaian standard kurikulum yang ditetapkan oleh pihak berkuasa pendidikan.

Dalam konteks ini, guru memainkan peranan yang amat penting sebagai penilai yang profesional dan bertanggungjawab. Guru perlu mempertimbangkan beberapa aspek penting dalam melaksanakan pentaksiran bilik darjah agar ia dapat mencapai objektifnya dengan berkesan. Antara aspek-aspek tersebut ialah:

1. Reka bentuk pentaksiran yang sesuai dengan matlamat pembelajaran dan kurikulum. Guru perlu memilih kaedah, teknik dan instrumen pentaksiran yang sesuai dengan jenis pengetahuan, kemahiran dan nilai yang ingin dinilai. Guru juga perlu memastikan bahawa pentaksiran yang direka bentuk adalah sah, boleh dipercayai, adil dan telus.
2. Pelaksanaan pentaksiran yang beretika dan profesional. Guru perlu melaksanakan pentaksiran dengan mengikut prosedur yang betul dan menghormati hak-hak pelajar sebagai peserta pentaksiran. Guru juga perlu menjaga kerahsiaan maklumat pentaksiran dan menggunakannya dengan bijak untuk tujuan pembelajaran sahaja.
3. Penilaian hasil pentaksiran yang objektif dan bermakna. Guru perlu menilai hasil pentaksiran dengan menggunakan kriteria yang jelas dan konsisten, serta memberi markah atau gred yang adil dan tepat. Guru juga perlu memberi maklum balas yang konstruktif dan bermotivasi kepada pelajar tentang prestasi mereka, serta memberi cadangan untuk penambahbaikan.
4. Penyelarasan pentaksiran dengan pentaksiran luaran. Guru perlu menyelaraskan pentaksiran bilik darjah dengan pentaksiran luaran yang dijalankan oleh pihak berkuasa pendidikan atau badan-badan lain. Guru perlu mengetahui standard dan format pentaksiran luaran, serta menyediakan pelajar untuk menghadapinya dengan yakin.
5. Pembinaan profesionalisme diri dalam bidang pentaksiran. Guru perlu sentiasa meningkatkan pengetahuan, kemahiran dan sikap profesional mereka dalam bidang pentaksiran melalui pembacaan, penyelidikan, perkongsian, refleksi dan pembelajaran sepanjang hayat. Guru juga perlu mengamalkan etika profesional dalam menjalankan tugas-tugas pentaksiran.

Dalam usaha untuk meningkatkan profesionalisme guru dalam pentaksiran bilik darjah, guru boleh merujuk kepada beberapa teori dan buku pendidikan yang relevan. Antara teori-teori tersebut ialah:

• Teori Konstruktivisme: Teori ini menekankan bahawa pembelajaran adalah proses konstruksi pengetahuan oleh pelajar berdasarkan pengalaman mereka sendiri. Oleh itu, guru boleh menggunakan kaedah-kaedah pentaksiran yang membolehkan pelajar menunjukkan pemahaman mereka secara kreatif dan kritis, seperti projek, portfolio, refleksi dan penyelesaian masalah.
• Teori Formatif: Teori ini menekankan bahawa pentaksiran adalah proses pembelajaran yang berterusan dan bukannya produk akhir. Oleh itu, guru boleh menggunakan kaedah-kaedah pentaksiran yang memberi maklum balas segera dan berterusan kepada pelajar tentang kemajuan mereka, serta membimbing mereka untuk mencapai matlamat pembelajaran yang dikehendaki.
• Teori Alternatif: Teori ini menekankan bahawa pentaksiran adalah proses yang pelbagai dan dinamik, yang bergantung kepada konteks, tujuan dan sasaran pembelajaran. Oleh itu, guru boleh menggunakan kaedah-kaedah pentaksiran yang berbeza-beza dan sesuai dengan keperluan dan kebolehan pelajar, seperti pentaksiran rakan sebaya, pentaksiran kendiri, pentaksiran berpusatkan pelajar dan pentaksiran autentik.

Antara buku-buku pendidikan yang relevan ialah:

• Pentaksiran Bilik Darjah: Prinsip dan Amalan oleh Mohd Majid Konting (2004). Buku ini membincangkan prinsip-prinsip asas pentaksiran bilik darjah, serta memberi panduan praktikal kepada guru tentang bagaimana merekabentuk, melaksanakan, menilai dan melaporkan pentaksiran bilik darjah dengan berkesan.
• Pentaksiran Pendidikan: Teori dan Praktis oleh Abdul Rashid Mohamed (2011). Buku ini membincangkan teori-teori penting dalam bidang pentaksiran pendidikan, serta memberi contoh-contoh aplikasi praktis kepada guru tentang bagaimana menggunakan kaedah-kaedah pentaksiran yang pelbagai dan inovatif dalam bilik darjah.
• Pentaksiran Berasaskan Sekolah: Konsep dan Amalan oleh Noraini Idris (2012). Buku ini membincangkan konsep dan amalan pentaksiran berasaskan sekolah (PBS), yang merupakan satu sistem pentaksiran yang menyeluruh dan bersepadu yang melibatkan pentaksiran bilik darjah dan pentaksiran luaran. Buku ini juga memberi tip-tip dan strategi-strategi kepada guru tentang bagaimana melaksanakan PBS dengan cekap dan efektif.

Kesimpulannya, profesionalisme guru dalam pentaksiran bilik darjah adalah aspek yang amat penting dalam meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran. Guru perlu mempertimbangkan beberapa aspek penting dalam melaksanakan pentaksiran bilik darjah, serta merujuk kepada teori-teori dan buku-buku pendidikan yang relevan untuk membantu mereka dalam usaha ini.

Rujukan:

• Konting, M.M. (2004). Pentaksiran Bilik Darjah: Prinsip dan Amalan. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors Sdn Bhd.
• Mohamed, A.R. (2011). Pentaksiran Pendidikan: Teori dan Praktis. Kuala Lumpur: Pearson Malaysia Sdn Bhd.
• Idris, N. (2012). Pentaksiran Berasaskan Sekolah: Konsep dan Amalan. Kuala Lumpur: McGraw-Hill Education (Malaysia) Sdn Bhd.